Bloedactiviteiten

Voor heel wat zieke mensen is het van levensbelang. Ook bij verkeersongevallen, operaties of bevallingen. Bloed moet er zijn. Elke dag. Om levens te redden. Daarom zamelt Rode Kruis-Vlaanderen continu bloed in overal in Vlaanderen. Want het is ongelooflijk belangrijk dat we altijd voldoende in voorraad hebben. Daar staan wij voor in. Met dank aan jullie, onze donoren, kunnen wij onze ziekenhuizen voorzien van levensnoodzakelijke, veilige bloedproducten.

Voorzien van veilig en voldoende bloed

Overal in Vlaanderen organiseren we bloedafnames. Voor Rode Kruis-Vlaanderen is het een topprioriteit dat dat 100 % veilig verloopt.

Veiligheid van donor

Bloedproducten (bloed, plasma of bloedplaatjes) afnemen? Bij de meeste mensen verloopt dat vlot, veilig en zonder ongemak. Omdat een donatie nooit schadelijk mag zijn voor de donor, bespreekt een arts altijd vooraf zijn gezondheidstoestand. Bepaalde aandoeningen (bijvoorbeeld hart- en vaatziekten, bloed- of nierziekten) kunnen namelijk een verhoogd risico vormen op ongewenste bijwerkingen.

Veiligheid van ontvanger

We willen absoluut voorkomen dat onze bloedproducten infecties overdragen. Daarom vragen we donoren om bepaalde risicosituaties te melden. Niet alleen risico's door seksueel contact of bloedcontact, bijvoorbeeld na een tatoeage of piercing. Ook risico's door een verblijf in het buitenland. Dankzij onze selectiecriteria voor donoren die wetenschappelijk onderbouwd zijn, is België een van de veiligste landen op het vlak van bloedtransfusie.

Verwerking van de donatie

Na de afname verwerken we de bloedproducten onmiddellijk. Tijdens dat proces waken we over veiligheid en kwaliteit. De verwerking doen we zo efficiënt mogelijk, zodat we tijdig kunnen leveren aan ziekenhuizen.

Bloed bestaat uit verschillende bestanddelen. Die kunnen op verschillende manieren nuttig zijn voor meerdere patiënten. Daarom splitsen we het bloed in rode bloedcellen en plasma. Soms halen we er ook een derde bestanddeel uit: de bloedplaatjes. Een zakje plasma wordt verder verwerkt tot albumine, stollingsfactoren en antistoffen. Na een virusinactivatie kan het plasma ook in zijn geheel aan een patiënt worden toegediend. Bloedplaatjes worden onder andere toegediend aan patiënten die een verhoogd risico op bloedingen hebben na een chemotherapie.

Grondig testen van bloed, plasma en bloedplaatjes

Hoe vaak iemand ook doneert, we testen de donatie elke keer even grondig. Zo garanderen we een maximale veiligheid van het bloedproduct.

Bij het analyseren van bloedstalen bepalen we de bloedgroep en het aantal van de verschillende types bloedcellen. We testen alle bloedstalen ook op de aanwezigheid van HIV, hepatitis B en C en syfilis. Bij een afwijkend testresultaat brengen we de donor schriftelijk op de hoogte.

Dagelijks testen we enkele duizenden bloedstalen. Tijdens het testen plaatsen we de bloedproducten in quarantaine tot we 100% zeker zijn dat we ze mogen vrijgeven.

Vrijgeven bloedproduct

Na het verwerken en testen, kunnen we het bloedproduct vrijgeven. Dat doen we pas wanneer:

• de donor aan alle vereisten voldoet;
• het verwerkingsproces correct verliep;
• het bloedproduct op alle labotesten goed scoorde.

Als we zeker zijn dat aan deze 3 voorwaarden voldaan is, geven we de bloedproducten vrij voor bewaring en verdeling.

Bloedproduct bewaren in perfecte omstandigheden

Tijdens het hele proces - van afname tot toediening aan een patiënt - bewaren we de bloedproducten zorgvuldig in de juiste condities. Via een monitoringsysteem bewaken we de temperatuur 24 uur op 24. Daarbij volgen we nauwgezet alle wettelijke criteria en kwaliteitsvoorschriften.

• Rode bloedcellen kunnen maximaal gedurende 42 dagen worden bewaard in koelkasten tussen 2 en 6 °C.
• Plasma wordt snel ingevroren tot een temperatuur van –30 °C en wordt daarna bewaard bij minder dan -25 °C. Het blijft maximaal 3 jaar bruikbaar.
• Bloedplaatjes zijn slechts 5 dagen houdbaar en bewaren we op 22 °C. Ze moeten voortdurend in beweging blijven in een bewaarvloeistof.

Matchen van donor en patiënt voor transplantatie 

Bij transplantaties is het belangrijk dat het weefseltype van de donor zo goed mogelijk overeenstemt met dat van de patiënt. Het belangrijkste eiwit hierbij is humaan leukocyt antigen (HLA), dat aanwezig is op bijna alle cellen van het lichaam. Het HILA-labo van Rode Kruis-Vlaanderen staat in voor de weefseltyperingen en HLA-matching van alle orgaantransplantatiecentra in Vlaanderen.

Om na te kijken of een theoretisch goede HLA-match ook in de praktijk compatibel zal zijn, wordt vlak voor de transplantatie in het labo een kruisproef uitgevoerd met cellen van de donor en serum van de patiënt. 

In 2023 gebeurden meer dan 500 orgaantransplantaties in Vlaanderen, die werden allemaal HLA getypeerd in HILA. 

Matchen van donor en patiënt voor transfusie

Bloed geven, dat doen we letterlijk voor elkaar. Dat jij zeker iemand uit de nood helpt met jouw donatie, is een feit. Maar wist je dat niet elk bloed geschikt is voor iedereen? Aan wie je bloed kan geven en van wie je het mag krijgen, hangt af van je bloedgroep en resusfactor.

Ontdek het hier